TV

Zaterdag 18 april – Klussen
Zo tussen de bedrijven door proberen we steeds wat te klussen. Patrick gaat vandaag verder waar hij met zijn vader een aantal weken geleden gestopt was. Eerst wat elektriciteit aanleggen en dan houten platen tegen de muren. Het knapt weer zienderogen op!

Zondag 19 april – Bomen, banden en boten
Onderweg naar een wandellocatie zien we dat werkelijk iedereen in de tuin aan het werk is. In zo’n beetje elke tuin ligt ook wel een omgehakte boom. Het is dan ook nú bomen-hak-tijd, want binnenkort gaan de bomen weer sappen aanmaken (geleerd van de buurman). En in plaats van een tuinkabouter heeft menigeen hier een boot in z’n tuin staan. Deze heeft, afgedekt met een zeil (en sneeuw), staan wachten tot dit moment. De schoonmaak. Ook zien we overal autobanden liggen, omdat de winterbanden weer vervangen worden door zomerbanden. Het is vanaf nu verboden met spijkerbanden te rijden (m.u.v. de noordelijkste gebieden). Dit omdat het wegdek hier erg onder te lijden heeft, en het veel lawaai maakt.

Maandag 20 april
Hoera voor Stefan, want hij rolt vandaag van rug naar buik. Hij is zelf erg trots en wij natuurlijk ook! Op het terras lag tot vandaag een enorme stapel verhuisdozen. Vandaag maken we dankbaar gebruik van de ruimte in de auto en Patrick laadt deze helemaal vol om de dozen vervolgens weg te brengen naar de gemeentewerf. Alle dozen passen er in. Dat ruimt lekker op, en wat is het terras dan ineens groot!

Dinsdag 21 april - Ouderbijeenkomst
Er is een ouderbijeenkomst op de barnehage, om ouders iets te vertellen over de dagelijkse bezigheden op de barnehage en om te informeren over de voortgang van de bouw. De opkomst is groot. Het is boekenweek en de nadruk ligt op het belang van voorlezen voor kinderen. Nou, dan doen we graag, alleen nog wel in het Nederlands. Maar wie weet kan ik ooit mijn geliefde Annie M.G. Schmidt-boeken aan Noorse kinderoortjes ten gehore brengen. En er wordt verteld over de projecten die gedaan zijn. Hiervan hangen veel foto’s en verhalen aan de wand. Het is wel duidelijk dat er behoorlijk school-voorbereidend gewerkt wordt.
Ik ontmoet op deze bijeenkomst Sonja, een Nederlandse leidster (al 8 jaar woonachtig in Noorwegen). Zij werkt in een tijdelijk bijgebouw, tegenover het hoofdgebouw, en vertelt dat ze regelmatig bij Dennis langsgaat om een praatje te maken. De eerste keer dat ze hem aansprak was Dennis stomverbaasd en een beetje geschrokken, omdat hij niet gewend is dat mensen hem daar in het Nederlands aanspreken. Maar even later begon hij honderduit te vertellen. Sonja houdt hem dus een beetje in de gaten, wat ik natuurlijk erg op prijs stel. Wat een fijn idee dat er iemand is die mijn kindjes kan helpen in geval van (taal)nood!

De bouw verloopt voorspoedig en de kindjes vinden het prachtig de bouwvakkers en machines aan het werk te zien. Dennis ’moest’ vandaag verplicht de hele dag buitenspelen, omdat er een wand in zijn lokaal vervangen werd. Er komt nog een stuk speelterrein bij, met misschien zelfs een watergedeelte met waterglijbaan. We zullen zien!
Nu zijn de groepen nog verticaal, d.w.z. kinderen van 1-5 bij elkaar in de groep. Vanaf augustus worden het horizontale groepen; kinderen van 1-2 bij elkaar en kinderen van 3-5 bij elkaar. In totaal zullen er straks maar liefst 107 kinderen op de barnehage zitten, waarvan 30 kinderen van 1 en 2 jaar.

Ik maakte me even ongerust omdat Dennis zei dat hij het niet leuk vindt op het barnehage. Gelukkig loopt hij ’s morgen toch vrolijk mee en gaat hij bij aankomst direct spelen. Als ik hem ophaal is hij ook altijd lekker aan het spelen met andere kindjes en kletst hij als vanouds. Ik denk dus dat het wel meevalt. Hij is ook erg enthousiast Noorse woorden en zinnetjes aan het leren.

Donderdag 23 april – Opa jarig
Vandaag feliciteren we, via Skype, opa Bram, die zijn 60-ste verjaardag viert. Het eerste feest waarbij we niet aanwezig zijn. Gek idee. Maar de tekeningen van de kinderen en de ballon die we hadden opgestuurd, zijn gelukkig precies op tijd afgeleverd.

Vrijdag 24 april – TV
Tot nu toe waren we eigenlijk wat laks in het ondernemen van stappen om tv-aansluiting te krijgen. We hadden een satellietschotel uit Nederland meegenomen en Patrick had eens gebeld met Canal Digital om te informeren naar digitale tv. Er werd hem toen direct duidelijk gemaakt dat er geen Nederlandse satellietschotel gebruikt kan worden in Noorwegen en dat we maar een Noorse schotel moesten aanschaffen. Als we uitgaan van de informatie van andere emigranten, kun je wel degelijk uit de voeten met een Nederlandse schotel en we hadden geen zin in onnodige uitgaven. Het was ook onduidelijk of er nu wel of geen kabelaansluiting is in ons huis. Dit blijkt echter wel geval te zijn en daarom heb ik eind vorige week kabel-tv aangevraagd. En vandaag doet-ie-het. Kinderen én ik dus gekluisterd voor de Noorse kinder-tv. Het eerste tekenfilmpje kan ik heel goed volgen, het tweede helemaal niet. Dialecten, snel praten?? Ik weet niet waar het aan ligt, maar tv helpt zeker bij het leren van de taal!

Himmelblå
Wat we tot nu toe wel deden was het volgen van dé Noorse soap, getiteld: Himmelblå. Via internet op ’uitzending gemist’. Speelt zich af op het eiland Ylvingen, in de buurt van Lofoten, waar het inwonersaantal op 2 handen te tellen is. Iets andere setting dus dan GTST. Maar we zijn direct fan. Het enige nadeel is dat de serie bestaat uit een schamele 8 uitzendingen per jaar. Die zijn nu dus op. En we hebben de afleveringen al meerdere malen intensief bekeken en besproken, omdat we een poging doen te verstaan wat ze zeggen. Lukt niet altijd even goed... In september komt het vervolg, en wellicht kunnen we het dan na 2x al verstaan.

Barnashus en Pakketje
Ik ga met de kinderen naar het Barnashus (soort Prénatal) om nog wat (voorjaars)pakken en laarzen te kopen. ’s Middags gaan we te voet boodschappen doen en als de wagen volgeladen is, haal ik nog even een pakketje af..... Ehhh, probleempje... want het pakketje blijkt een behoorlijke omvang te hebben. Toch lukt het me, hijgend en wel, boodschappen, kinderen én pakket thuis te krijgen. Het pakket is afkomstig van mijn ex-collega’s, wat een schatten! Allerlei Nederlandse lekkernijen, aardigheidjes en een usb-stick met foto’s van mijn afscheid (snik..). In een mum van tijd staat de hele inhoud uitgestald op de grond en zijn Dennis en Lieke verdwenen achter een kaneelstok. De calorieën die ik verloor met het meezeulen van het pakket kan ik weer ruimschoots aanvullen!!

Bezoek aan de marinebasis
Patrick brengt een bezoek de marine in Bergen (dit keer ging het vliegtuig wél). Hij wordt hartelijk ontvangen en geniet van de openheid van de gesprekspartners. Daarna brengt hij een bliksembezoek aan één van de kort geleden gemoderniseerde mijnenjagers. Hij mag zelfs een blik werpen op de splinternieuwe sonar, die onder het schip hangt (hiervoor volstaat het kijken door een luik, hij hoeft niet onder water). Noorse mijnenjagers zijn catamarans, en daardoor van binnen veel ruimer dan Nederlandse schepen. Dit ontwerp stelt de mijnenjagers ook in staat met hoge snelheid te varen, hetgeen wel handig is met een kustlijn van maar liefst 2000 kilometer.

Zaterdag 25 april - Lekkers..
Vandaag eten we tompoucen en pannenkoeken en bakken we een appeltaart. Heerlijk! Dennis houdt veel van appeltaart en onthult dat hij later zo graag appelschil wil worden. Daar heb je het al: de eerste tekenen van de taalkoorts! Hij geeft weliswaar een geheel nieuwe betekenis aan het woord appelschil, maar toch...
's Middags zetten we de tv aan, precies op het moment dat de allereerste aflevering van Pippi Langstrømp begint. Wat ontzettend leuk om de originele versie hiervan, met Noorse ondertiteling, te zien. Deze serie gaan we zeker volgen!

Tuinieren
Tuinieren werkt aanstekelijk en dus gaan we op ontdekkingstocht in de tuin. We maken een begin met het verwijderen van takken en bladeren en een enkele doorgeschoten struik. Onder de struiken vinden we zowaar nog wat opkomende voorjaarsbloemen. Lieke klautert vrolijk over de rotsen en Patrick maakt speciaal voor haar een doorgangetje, zodat ze na het klimmen op een veilig plekje kan roepen om hulp bij het afdalen. Nu is het afwachten tot alles bloeit, om te kunnen bepalen waaruit onze flora bestaat. De forsythia heeft nu trouwens pas de eerste bloesem, heel wat later dan in Nederland. We zijn benieuwd!

Donderdag 9 april
De reis van Patrick verliep voorspoedig, en daarom is hij in 1 ruk doorgereden naar Nederland. Hij logeert bij broer Armand in Apeldoorn, waar hem een ongeplande maar hartelijke ontvangst wacht.
Ik laad alle kindjes met gemak in de nieuwe auto en breng een bezoek aan een indoor-speelparadijs in Tønsberg. Een erg leuke gelegenheid, waar kinderen als de onze zich goed kunnen uitleven. Dennis trekt er zelf op uit en is voornamelijk te vinden op het voetbalveld. Eerst alleen, daarna samen met een meisje en uitendelijk spelen wat mannen een partijtje en staat Dennis in het doel. Hij krijgt een aantal keren (per ongeluk, in het heetst van de strijd) flink hard een bal tegen zich aan, want het echte keepwerk is wat te hoog gegrepen voor hem. Dennis zegt later dat het wel ’mega-veel’ pijn deed, maar dat het niks geeft, want het gaat wel over. De harde leerschool voor een glorieuze voetbalcarrière.

Als ik in mijn beste Noors wat te eten bestel, begint de jongen direct in het Engels. Eerst denk ik een beetje verontwaardigd: Ik doe toch mijn best?? Later begrijp ik dat de jongen zelf een Engelsman is en geen Noors spreekt. We zijn dus lotgenoten.

Zaterdag 11 april
Ik tref de voorbereidingen voor het maken van een paasbrood, volgens een Libelle-recept uit 1987. Ik voel me oud.
We doen boodschappen en halen een pakketje af. Dit komt van een Nederlandse paashaas, maar er is nogal wat gesneuveld. Tja, mijn stelling is dat je kapotte chocola altijd mag opeten, dus dat doen we maar.
Dan rijden we naar het vliegveld om papa op te halen. Vlak bij het vliegveld, vliegt er een landend Ryan Air toestel over ons en we zwaaien, want dat is vast het vliegtuig van papa. Later zegt Patrick dat hij denkt ons te hebben zien rijden, vanuit het vlieguig. Dan hebben we dus echt naar het juiste toestel gezwaaid! Fijn dat papa weer thuis is!
Pa en Ma Cleophas waren zo lief geweest inkopen voor ons te doen en Patrick heeft derhalve koffers vol met Nederlands voer meegebracht en lekkere tax-free neut voor mij.

Het verblijf is Nederland was erg leuk. Op donderdag een bezoek aan Katwijk, waar het, zoals gebruikelijk op donderdag, een gezellige drukte was. Daarna naar Alphen om de auto te stallen bij de garage (snik), hetgeen gelukkig vlot geregeld is en dan per trein naar Best waar Pa al staat te wachten. Vrijdag was daar een ’gezinsreünie’, waar Patrick erg van heeft genoten.

Zondag 12 april – Pasen
Ik heb zaterdagavond flink staan bakken. Een rijkelijk gevuld paasbrood, met verse gist en 2x rijzen, dus redelijk tijd-in-beslag-nemend. Nu begrijp ik ook deze uitdrukking... Omdat ik wat amandelspijs over had, ook maar een cake gebakken. En een kwarktaart, want het is tenslotte Pasen. En ’sjokoladeboller’, eveneens met verse gist en rijstijd, om het geheel een Noors tintje te geven. Met al mijn recent ontdekte traditionele baksels, kan ik in Nederland zó in een openluchtmuseum aan de slag. Daarnaast had ik wat chocoladegoed ingekocht voor het zoekritueel, maar aangezien hele lieve Nederlandse paashazen bang waren dat we hieraan een tekort zouden hebben, was er nog wat in de koffer gestopt. Kortom, één ding is zeker: we zullen deze Pasen niet verhongeren. Daar zitten we dan, met z’n vieren en een berg eten voor een weeshuis. Het is een hele klus alles te verorberen, maar we komen een heel eind. Na Pasen weer aan de lijn....
Dan zoeken we paaseieren in de tuin, waarbij Dennis flink moet klauteren (de paashaas kon goed gooien) en Lieke alles verzamelt in een mandje. Kindjes én huis veranderen vandaag langzaam in 1 groot chocolade-ei. ’s Middags maken we een boswandeling en daarna zetten we ons gezellig rond de kaasfundue.

Maandag 13 april
We hadden het plan opgevat te gaan wandelen in een potentiëel vakantiegebied, maar omdat het vies regent maken we er een luie dag van.

Dinsdag 14 april
Het normale leven begint weer. Patrick aan het werk, waar hij nog wat van mijn bakresultaten probeert te slijten, maar natuurlijk heeft iedereen de calorie-tax de afgelopen dagen al ruim overschreden. Ik weer naar de Noorse les, waar ik klasgenoten uit Uzbekistan, Ethiopië, Eritrea en Thailand ontmoet. Om maar wat voor de hand liggende landen te noemen... En Dennis weer naar de barnehage, waar hij volgens eigen zeggen met een ’echte zaag mocht beelden mocht zagen’... Wat moet ik me daar nou weer bij voorstellen?? Zolang al zijn ledematen echter nog vastzitten aan zijn lijfje laten we het maar gebeuren.

Woensdag 15 april - Sollicitatiebrief
De afgelopen dagen heb ik gezwoegd op een Noorse sollicitatiebrief, die ik vandaag verstuur. Ik solliciteer naar een functie als assistent op een barnehage. Ze hebben meerdere mensen nodig. In Nederland zou ik niet snel op een dergelijke functie solliciteren, maar het lijkt me dé plek om Noors te leren. Ik heb er wel een hard hoofd in, want ik wil maar 2 of 3 dagen werken, en ik kan pas per 1 september beginnen. Maar voor een assistent-functie heb je geen diploma’s nodig. Ik heb wel gemeld dat ik jarenlang in de KRB-activiteitencommissie heb gezeten en in de scholencommissie van het WNF-regioteam. En dat ik een EHBO-voor- kinderen-curus heb gedaan. En nu maar afwachten....

Flåklypa
Tja, zelfs in het Noors betekent dit niks. Het is de naam van een stadje uit een Noorse film uit 1975. Vanaf die tijd een must voor ieder in Noorwegen opgroeiend kind, aldus collega Kari. Als Patrick op internet leest dat er veel overeenkomsten zijn met Star Wars, is hij uitermate geïnteresseerd. Ik heb de film dus maar besteld, en vandaag zit ’ie bij de post. Het is inderdaad een leuke film over een racewedstrijd, maar met name de manier waarop de film gemaakt is, is geweldig. De personages zijn allemaal poppen waarvan de bewegingen en gezichtsuitdrukkingen echt ontzettend knap weergegeven zijn. Het was destijds ongetwijfeld een enorm karwei deze film te maken.

Donderdag 16 april
Patrick vertrekt voor een tweedaagse vergadering in Sandefjord. Hij zit erg in over het feit dat hij nog zo goed als niets verstaat van een vergadering in het Noors, maar eigenlijk niet durft te vragen of het in het Engels kan. Ik weet uit ervaring dat het vervelend is altijd alles in het Engels te moeten doen omdat er 1 buitenlander aanwezig is. Maar ja, als Patrick niets zegt, gaat men er wellicht vanuit dat hij alles verstaat en zullen ze hem vragen acties te ondernemen n.a.v. de vergadering. Dus hij besluit te vragen of het in het Engels kan en wellicht een volgende keer ’gewoon’ in het Noors.

Auto verkocht!
Vandaag wordt Patrick gebeld met het goede nieuws dat de Seat in Nederland al verkocht is. Weer iets om af te strepen van de actielijst!

Rommelmarkt
Er wordt een rommelmarkt georganiseerd in de plaatselijke school en ik slaag er weer in om onze huisraad te verminderen. De spullen worden thuis opgehaald, lekker makkelijk. Patrick kijkt af en toe wat bedenkelijk en vindt dat ik ’het wel erg te pakken heb’. Maar ik wil geen overbodige spullen meer in huis, en nu weet ik zo’n beetje wat we hier nog kunnen gebruiken en wat niet. Als de verhuizers het zouden zien.....

Vrijdag 17 april - Tuin
Jawel, de sneeuw is zo goed als verdwenen en daarom zien we elke dag een nieuw stukje tuin opdoemen. Achter ons huis is een rotswand, en als Stefan en Lieke slapen, beklim ik deze met Dennis. Het is echt fantastisch, ik ben gewoon jaloers op Dennis omdat ik niet zo’n tuin had toen ik klein was. Het is echt een klimparadijs, met heel wat geschikte plekjes voor een boomhut! Ik daal na een tijdje weer af, maar Dennis wil niet mee. Op zo’n moment is het een voordeel dat hij geen 10 seconden zijn mond houdt, want dan weet ik dat alles nog goed gaat. Dan roept hij: Mama, ik ben verdwaald, maar ik zit zo lekker waar ik verdwaald ben. Vervolgens klimt hij zelf helemaal naar boven en later weer naar beneden. Heerlijk om te zien!

Vrijdag 3 april – Paasontbijt en mist
Vandaag is er een paasontbijt op het kinderdagverblijf. Ouders zijn ook uitgenodigd. Ik trek Dennis toch maar wat nettere kleren aan, maar dat had niet gehoeven. Daar zijn ze hier niet zo mee bezig. Maar goed, ik kan helaas niet blijven omdat Patrick al vroeg naar het vliegveld moest voor een trip naar Bergen. Alhoewel Dennis onder de hoede van Reidar naar de keuken gaat om een boterham te kiezen, ga ik met een rotgevoel weg. Ik had zo graag gebleven. Én er stonden meer kinderwagens (buiten) met baby’s, én Reidar vroeg nog of ik wilde blijven, maar ik zei dat dat niet kon vanwege Lieke en Stefan. Maar hij had natuurlijk ook wel gezien dat die twee er bij waren, en volgens mij had Lieke nog wel een boterham mogen meeëten. En ik was ook nog met mijn smerige laarzen door de schone gang gebanjerd. Zucht..., volgende keer beter.
Omdat het erg mistig is en het ene vliegtuig niet kan landen en daardoor het andere niet kan opstijgen, zit Patrick ondertussen wat uurtjes te niksen op het vliegveld (nou ja, huiswerk maken is eigenlijk best een nuttige tijdsbesteding). Dan komt hij maar weer naar huis om het nette pak in te ruilen voor een gewoon werkkloffie en gaat nog een middag naar kantoor.

Taal
Ik laat op het kinderdagverblijf een behoorlijke lijst achter met Nederlandse woordjes en de Noorse vertaling daarvan, maar dan Noors-fonetisch geschreven. Het was erg leuk om deze lijst op te stellen en we horen later dat het direct al heel goed van pas kwam.
Dennis is gelukkig niet verlegen, kletst gewoon in het Nederlands en zegt zelfs al wat Noorse woordjes. Thuis zijn we een beetje terughoudend in het leren van Noorse woorden, omdat we vinden dat we de taal eerst zelf goed onder de knie moeten hebben. Maar Dennis kan al woorden als ’bedankt’, ’dag’ en natuurlijk ’ik hou van je’ zeggen. Toen ik onlangs vroeg ik of ik er even langs mocht, was zijn antwoord: Nei, en dat is Noors voor Nee. Dat had hij van niemand minder dan Pinocchio geleerd. Handig, zo’n Noorse film! En ik mocht er toch wel langs. Verder hebben we hem geleerd wat ’waarom’ in het Noors is. Dat vonden we wel fijn voor de afwisseling. Nu vraagt hij slechts 50x per dag ’waaróhm?’ en 50x ’hvorfor det?’. Ook van Pinocchio geleerd.

Kleding
We hadden al gemerkt dat Dennis’ laarzen niet bepaald waterdicht zijn, dus ik had me voorgenomen zaterdag nieuwe laarzen en wat andere missende kledingstukken aan te gaan schaffen. Als juf Maja dus aarzelend begint over ’de laarzen’ van Dennis en zijn kletsnatte sokken, kan ik meteen melden dat er nieuwe zullen komen. Ik besef trouwens nu dat ik ’pantoffels’ heb gezegd i.p.v. ’laarzen’. Hetlijktookallemaalzoopelkaar!

Zaterdag 4 april - Winkelen
Zoals aangekondigd ga ik, gezellig met mijn oudste zoon, winkelen. Omdat het allemaal nog nieuw voor me is, moet ik vaak lang denken en aarzelen, maar Dennis is geduldig. We kopen uiteraard nieuwe laarzen (Cherrox, dat zijn de beste), een wollen outfit voor alledrie de kindjes, héél veel sokken, een Bliksem&Takel-broodblik voor Dennis, een extra buitenspeelpak voor thuis, zonnebrillen (want de zon lijkt hier veel feller te schijnen dan in Nederland), en nog wat spulletjes. Bovendien vindt er een, voor mij, heel belangrijk moment plaats. In een cafetaria eet ik niets minder dan een heuse tompouce!! Weliswaar een wat kleine versie met wit glazuur, maar de smaak is er niet minder om. Het heet Napoleonskake. Dennis kiest worteltjestaart; goede keuze aangezien ik toch echt binnenkort een afspraak bij de oogarst moet maken voor zijn controle.

Alle kledingstukken worden later uiteraard geshowd. Ik ben wel erg gecharmeerd van de wollen pakken. Het is erg dun spul, maar heerlijk warm en comfortabel. En Stefan ligt zo heftig te gymen in z’n nieuwe wollen broekkie, dat hij bijna van schrik naar zijn buik rolt. Heb ik iemand lekker kunnen maken met dit marketingpraatje, laat het weten en ik stuur een speelpak, laarzen of wollen pakje op.

Lieke is thuis druk bezig met het verwijderen van sneeuw van het terras, geholpen door Patrick. En twee buurmannen zijn bomen aan het kappen bij de speeltuin. Dit omdat de bomen dreigden weg te zakken en wel eens op een huis zouden kunnen vallen. Daarnaast hielden ze veel licht en warmte tegen, waardoor huizen vochtiger blijven en dit trekt weer muggen aan. En die wil je liever niet in-en-om-huis en ook niet in de speeltuin. In dat geval...Kappen maar! De volgende ochtend merken we direct dat we meer zonlicht ’vangen’ in huis. En er zijn ruim voldoende bomen blijven staan.

Zondag 5 april – På Tur (Er-op-uit)
Vandaag verkennen we het bos tussen Tønsberg en Åsgårdstrand. Dit schijnt goed begaanbaar te zijn met kinderwagen. Helaas ligt er nog te veel sneeuw en moeten we al snel weer omkeren. Als we bij een boerderij willen gaan picknicken, komt de boer in tractor naar ons toe rijden om te zeggen dat het verderop veel mooier is. Aardige boer! We picknicken dus verderop, in het bos én aan het strand.
Noren trekken graag de natuur in en onderweg worden er dan steevast worstjes gebraden. Meestal neemt men zelf worstjes en een barbecue mee. Hier vinden we echter grote ronde stookplaatsen, die door iedereen gebruikt mogen worden. En dat gebeurt ook. In sportzaken kun je altijd speciale potjes kopen om worstjes te warmen (Natuur + Worst = 1). Wij zijn nog niet zo vernoorst dat wij aan dit ritueel deelnemen, maar dat zal er zeker ooit van komen! Dennis’ laarzen worden vandaag op een typisch Dennisse wijze grondig getest en jawel... de sokken blijven droog!

Weer lekkage
Bij thuiskomst gaat Patrick de ’oude’ auto leegruimen en ontdekt dan een lekkage in de garage. Heel vervelend, want dat is niet 1-2-3 verholpen. We stellen wat spullen veilig door wat naar zolder te verhuizen of er een zeil overheen te leggen. Binnenkort zullen we verdere actie ondernemen.

Programma barnehage
Dennis gaat deze week op maandag en dinsdag naar de barnehage. Kinderdagverblijven openen de deuren om 06.45 en sluiten om 16.30. De meeste kinderen worden al vroeg gebracht en nuttigen ter plaatse het meegebrachte ontbijt. Om 11.00 uur wordt er geluncht (verzorgd door het kinderdagverblijf) en om 14.30 eten de kinderen die nog niet opgehaald zijn een meegebrachte snack zoals een boterham of yoghurt. Het kinderdagverblijf levert het drankje hierbij. Op deze dinsdag blijft Dennis ook wat langer, zodat hij zijn nieuwe Bliksem&Takel-broodblik kan inwijden (gevuld met een yoghurtje en een eierkoek). Ik heb het wollen pakje in het mandje gelegd en dit krijgt Dennis inderdaad aan als hij buiten gaat spelen. Volgens mij is de outfit nu compleet!

Afgezien van één ander kindje is Dennis de enige die slechts 3 dagen het kinderdagverblijf bezoekt. De anderen komen ’gewoon’ 5 dagen. De kinderen worden hier weliswaar wat eerder opgehaald dan in Nederland, maar ik geef toch de voorkeur aan 3 dagen. Voor Dennis hopen we wel vanaf januari een plek voor 5 dagen bemachtigen, zodat hij zich optimaal kan voorbereiden op school. Het schooljaar begint na de zomervakantie en kinderen gaan naar school in het kalenderjaar dat ze 6 worden.

Pasen
Pasen begint in Noorwegen op de woensdagmiddag vóór Pasen. Scholen en winkels sluiten de deuren en het leven begint weer op de dinsdag na Pasen. Velen trekken zich terug in ’de hut’ (zo’n beetje elke Noor bezit een vakantiehut) en lezen detectives. In de krant lazen we al dat deze boeken uitverkocht zijn. Lijkt me werkelijk zalig. Ik vraag me alleen af waar ze de kinderen verstoppen. Maar ja, die spelen natuurlijk lief buiten in hun all-weather pakjes.

Patrick is uiteraard ook vrij, maar hij stapt op woensdagmorgen om 05.45 uur in de auto om deze in Nederland bij een garage te stallen die hem voor ons wil verkopen. Hij ziet wat op tegen de lange reis in z’n uppie en het afscheid nemen van zijn Toledo doet best pijn. Maar ja, het was óf de Toledo, óf Stefan.... Er wordt nog even een kiekje genomen van de oude en nieuwe auto gebroederlijk naast elkaar. Als alles volgens plan verloopt komt hij op donderdag in Nederland aan en vliegt hij zaterdag (na bezoek aan resp. schoonouders en ouders) weer naar huis om met ons paaseieren te kunnen zoeken.

Regen
Tot nu toe hadden we 2 keer het idee dat er iets als regen uit de lucht kwam, als je goed keek. Verder hadden erg goed weer, in ieder geval droog en haast geen wind. Nu het wat warmer wordt, zal het ook vaker gaan regenen. Maar goed ook, want we hebben niet voor niks al die regenkleding aangeschaft. Op dinsdagmiddag begint het regenachtig te worden en op woensdag regent het bijna de hele dag. Heerlijk weer om in je hutje een boek te lezen. Het gezegde ”verdwijnen als sneeuw voor de zon” kan wat mij betreft trouwens gewijzigd worden in ”verdwijnen als sneeuw voor de regen”. Ik spreek uit ééndaagse ervaring...

Dinsdag 23 en woensdag 24 maart – metingen op zee
Patrick bivakkeert deze dagen in een hutje op een eilandje voor de kust van Bergen. Er is geen water en geen wc (wel een schep); gelukkig overnachten ze in een hotel. De marine heeft hier voor de kust meetapparatuur liggen, waarmee bijvoorbeeld gemeten kan worden hoeveel geluid schepen maken. Patrick vergezelt twee collega’s die een nieuw stuk software testen. Het landschap rondom Bergen is een stuk ruiger en indrukwekkender dan in onze regio. Het weer is prachtig, en dat is bijzonder, want in Bergen regent het zo’n 300 dagen per jaar.

Later deze week krijgt Patrick het bericht dat zijn veiligheidsonderzoek positief afgerond is. Dit betekent o.a. dat hij de marinebasis in Bergen mag bezoeken. Een negatieve uitslag van dit beveiligingsonderzoek zou einde contract betekenen, dus dit is een hele opluchting. Het werk begint steeds meer vorm te krijgen en wordt daardoor steeds leuker en interessanter. Er staan al diverse tripjes op het programma.

Woensdag 24 maart - Consultatiebureau, Stefan en ander baby-gepraat
Stefan is 6 maanden, dus aan de vaste voeding. Dat wil zeggen en paar hapjes fruit en warme maaltijd. Melkpoeder en potjes zijn hier gewoon verkrijgbaar, zei het in minder verschillende soorten en maten. In plaats van Bambix eet Stefan grøt en dat hebben ze in meerdere smaken. Koekjes, zoals liga heb ik hier nog niet gezien. Stefan vaart er in ieder geval wel bij, want hij groeit prima. Vorige week zat er een zak in de brievenbus met de oproep deze te vullen met oude kleren, speelgoed, beddengoed etc. Ik heb daar al dankbaar gebruik van gemaakt, en voornamelijk met kleertjes van Stefan gevuld.

Vandaag heb ik de eerste afspraak bij het consultatiebureau. Om 09.00 uur nemen we plaats in de grote wachtkamer, waar Dennis en Lieke aanvallen op de zeeën van speelgoed. Ik neem plaats op het bankstel (uiteraard allen op kousevoeten). Rondom zijn de welbekende vakken met aankleedkussens. Dan komt Bente, de verpleegkundige, binnen en wordt Stefan achter een kamerscherm gewogen (7 kilo) en gemeten (lengte en hoofdomtrek), zoals we gewend zijn in Nederland. Alleen wegen ze hier in kilo’s en niet in ponden, dus ik hoef niet te rekenen. Meten gaat gewoon in centimeters...
Dan volgen we Bente naar haar kamer (één van de vele), waar ze het e.e.a. in de computer invoert en een liggende Stefan observeert. Ze vindt hem een echt 6-maandige. Stefan doet ook vreselijk zijn best om te laten zien wat hij al kan en is erg goedlachs. Dan gaan we naar de kamer van de, jonge, mannelijke, arts die de gebruikelijke onderzoeken doet: Ogen, oren, hartje en heupjes. Hij is tevreden en we mogen weer gaan. Leuke ervaring! We krijgen een kaartje mee waarop de volgende afspraak genoteerd staat, over de datum wordt niet overlegd.

Verschillen
Het vaccinatieprogramma verschilt wat van dat in Nederland. De DKTP- inentingen die baby’s in Nederland met 2, 3 en 4 maanden krijgen, worden in Noorwegen bij 3, 5 en 12 maanden gegeven. Daarna worden ze op verschillende leeftijden herhaald. In Noorwegen worden kinderen tussen 13-15 jaar ingeënt tegen Tubercolose).
In plaats van het Nederlandse Groene (tegenwoordig Blauwe) boekje, krijg ik hier een miniem uitvouwbaar kaartje, waarop metingen en nieuwe afspraken genoteerd worden. En een stapel kopietjes met informatie over de ontwikkeling van een baby.

Kraamhulpen bestaan hier niet. Moeders blijven na de bevalling 2 tot 3 dagen in het ziekenhuis. Omdat in deze korte periode de borstvoeding nog niet volledig op gang is, en verse moeders veel vragen en onzekerheden hebben, willen consultatiebureau’s een Borstvoeding-hulplijn opzetten, om alle radeloze moeders met weigerende baby’s, tepelkloven etc. te kunnen bijstaan. Problemen die overal ter wereld herkenbaar zullen zijn.

Donderdag 26 maart – Barnehage!
Ik ben erg zenuwachtig voor 'Dennis op het kinderdagverblijf'. Ik hoop dat hij zich er snel thuis zal voelen en de Noorse taal onder de knie krijgt (alhoewel iedereen ons ervan verzekert dat dit bij kinderen geen probleem is...).

Vandaag is de dag dat we een kijkje nemen op het kinderdagverblijf waar Dennis de komende 4 maanden zal verblijven, spannend! We halen Patrick op van zijn werk en worden op het kinderdagverblijf hartelijk ontvangen. Er staat al een mandje klaar, mét een heel kastgedeelte eronder. In Nederland wordt altijd de wens uitgesproken dat het ’vandaag mooi weer wordt’ zodat de kindjes ’even naar buiten kunnen’. Hier in Noorwegen wordt ons nog eens op het hart gedrukt dat de kinderen echt élke dag naar buiten gaan, ongeacht het weer. Men leeft naar het Noorse gezegde ’slecht weer bestaat niet, slechte kleding echter wel’. Vandaar het scala aan kleding dat een kind moet vergezellen naar het kinderdagverblijf.
Op kinderdagverblijven worden kinderen alvast voorbereid op school, op allerlei gebieden, waaronder taal en rekenen.

Men heeft gelukkig veel ervaring met buitenlandse kindjes. Als bewijs hangen er lijsten aan de muur met vertalingen van het Noors naar Somalisch, Koerdisch, Iraaks en Vietnamees. Daar mag ik dan een Nederlands lijstje aan toevoegen. Dennis werpt zich direct op een mooi kasteel en een doos met auto’s, en Lieke eigent zich een kinderwagen toe. Het voelt allemaal erg goed. Dennis komt in een groep van 18 kinderen van 3-6 jaar oud. Ik krijg informatie mee naar huis en wat lijsten om in te vullen. We spreken af dat ik op 1 april samen met Dennis twee uurtjes kom om te wennen en te vertalen. Later blijkt dat zowel mannen als vrouwen tot 3 dagen vrij mogen nemen als een kind voor het eerst naar de barnehage of school gaat. Het is gebruikelijk dat moeder of vader in ieder geval de eerste en tweede dag het kind wat uurtjes vergezelt. Wat een geweldige minister die dat bedacht heeft!

Zaterdag 28 maart – auto
We hebben internet afgestruind en besloten dat we vandaag naar Skien zullen rijden om een auto te bekijken. Skien ligt in de provincie Telemark, op zo’n 1,5 uur rijden afstand. Het is werkelijk een schitterende rit. Prachtige vergezichten, imposante bergen en de mooie laag sneeuw die alles zo’n lieflijke uitstraling geeft. We zeggen regelmatig tegen elkaar: Wat een mooi land, je zou er maar wonen! We maken een proefrit, doen de achterbak-picknicktest bij een manege waar tante Irmy van zou watertanden, en besluiten de auto te kopen; een VW Sharan uit 2002. Weer een hele kopzorg minder!

Lekkage
De thuiskomst is iets minder leuk, want er is lekkage geweest in de keuken, zodat Patrick de hele plint uit de keuken moet verwijderen en er beneden een flinke vochtplek in het plafond ontstaat. Dus aan de gang met handdoeken en emmers en hopen dat de schade meevalt....

Zondag 29 maart – strand
We gaan op zoektocht naar het strand. Eerst rijden we naar het Hortense strand, waar we picknicken in de warme zon met zicht op het fjord. Patrick, Dennis en Lieke gooien sneeuwballen in zee, het lijken wel oliebollen! Het is onduidelijk wat er onder de sneeuw ligt, maar we vermoeden dat het een zwart kiezelstrand is. Dan rijden we naar Borre, waar zich een haventje bevindt en ik loop met Dennis naar het puntje van de havenarm. Hier heb je een stuk strand tussen de bomen, waar je ’s zomers waarschijnlijk lekker in de schaduw kunt zitten. Om te onthouden!

Dinsdag 31 maart – Toch naar Skoppum!?
Raar maar waar: We worden gebeld dat er een plaats vrij is op het plaatselijke kinderdagverblijf. Dus we kunnen morgen hier terecht, i.p.v. in Horten. We lopen regelmatig langs het kinderdagverblijf in Skoppum, waar flink gebouwd wordt aan de uitbreiding. We houden de bouwwerkzaamheden nauwlettend in de gaten en zeggen steeds: Als het klaar is, dan mag je naar deze barnehage. Dat verhaal moeten we nu dus even bijstellen, maar het is wel veel handiger met halen en brengen, én Dennis hoeft over 4 maanden niet meer te wisselen van kinderdagverblijf.

Woensdag 1 april – De Eerste Dag
Om 10.00 uur melden Dennis en ik mij op het kinderdagverblijf, waar we ontvangen worden door Reidar, die de groep samen met 2 leidsters runt. Dennis wordt direct onder de hoede genomen door Tommy van 5. Deze is superlief, rukt allerlei speelgoed uit de kast en ratelt ondertussen lekker in het Noors. Na een kwartier noemt hij Dennis al ’zijn beste vriend’. Later in de kring zeggen alle kindjes hun naam, maar ik denk niet dat Dennis ze allemaal heeft onthouden. De kinderen hebben een mooie tekening gemaakt voor de paashaas en Reidar leest het bijbelverhaal voor. Alle kinderdagverblijven en scholen hebben namelijk een christelijke grondslag. Dan gaan we aan tafel, waar het de bedoeling is dat de kinderen hun eigen (knacke)brood smeren. Vervolgens is het buitenspelen geblazen en ik sla het verkleedritueel gade. De kinderen ruilen de broek in voor een (dikke of dunne) wollen versie, trekken hun sneeuwpak én regenbroek aan, gevolgd door laarzen, regenwanten en muts. Er staat een grote kast in de gang (ziet er uit als een koelkast), hetgeen de droogkast is. Alle natte kleren worden hier in opgehangen en zijn de volgende dag weer gebruiksklaar. Op het grote speelterrein ligt nog veel sneeuw, maar aangezien dat aan het smelten is, zijn overal mooie plassen ontstaan.

Maakt allemaal niks uit, want de kinderen mogen zich lekker vies maken in hun pakken. Er wordt bijna gevochten om wie er met Dennis mag spelen, en men speelt met auto’s, emmers, scheppen, kruiwagens, ballen en nog veel meer. Kinderwagens met slapende kindjes worden ook buiten opgesteld. Een groep jongens nestelt zich in een soort boomhut en Tommy zegt dat hij een speer wil maken. Even later komt Reidar met een hand vol messen aanlopen en deelt deze uit. Ook Dennis krijgt er één. Hij kijkt eerst wat beduusd, maar dan komt er een brede grijns op zijn gezicht. Ik hou het mes ook even vast en het is allesbehalve speelgoed! Tja, Reidar zegt dat kinderen jong moeten leren met messen om te gaan, omdat ze dat in de natuur nodig hebben. Ik moet wel lachen om deze tegenstrijdigheid met de opvoeding in Nederland. Het verhaal van het mes en kinderen onder de 6 zal hier niet begrepen worden. Maar goed, Patrick's baas gaat nooit de natuur in zonder bijl op zak. Je moet tenslotte toch hout kunnen hakken! ’Papa, ik kreeg een écht mes’, is dan ook het eerste wat onze knul zegt bij thuiskomst.’s Middags valt hij op de bank in slaap, moe maar voldaan na alle belevenissen.

Patrick bezoekt intussen het consultatiebureau met Lieke. Ze ondergaat dezelfde testen als Stefan. Ons dametje is een tikkie te zwaar en een tikkie te klein voor haar leeftijd. Maar dat komt wel goed. We krijgen wat zalfjes voorgeschreven voor de droge huid en dan is het weer gebeurd.

Donderdag 2 april - De Tweede Dag
Vandaag mag Dennis iets langer naar het kinderdagverblijf en Patrick gaat met hem mee. Dan gaan de kindjes het bos in waar de leiding worstjes opwarmt en uitdeelt, én waar de paashaas wat chocolaatjes heeft achtergelaten. Ik weet niet precies wat er daarna gebeurd is, maar Dennis heeft zijn reservekleren aan als hij thuiskomt en zijn sneeuwpak is kletsnat. Volgens mij een combinatie van plas en een lekkende regenpijp, waaronder hij heeft gezeten omdat je dan zo leuk het water in je kraag kunt laten lopen.
Dennis heeft het klaarblijkelijk erg naar zijn zin en de kindjes vinden zo’n buitenlands jongetje best interessant, dus vriendjes en vriendinnetjes in overvloed. Een pak van mijn hart!!

's Middags mag Dennis met Patrick mee naar Skien om de nieuwe auto op te halen. Heen per trein, terug uiteraard per nieuwe bolide. Je hoeft hier trouwens niet naar het postkantoor om een auto te laten overschrijven. Dit gebeurt gewoon bij de garage, lekker makkelijk.